حیزبى ده‌سه‌ڵاتدار له‌ لێواری ڕووخاندایه‌

جۆرجیا.. به‌ره‌ی ڕۆژئاوا دژی به‌ره‌ی ڕوسیا ڕاپه‌ڕیوون

نـیـاز بــرایـم 2025.10.06 01:34 AM
1351 جار خوێندراوەتەوە

نـیـاز بــرایـم

چاودێرى سیاسى

 بەو پێیەی خۆپیشاندانەکانی دژ بە حکومەت لە پایتەختی تبلیسی بەتوندی سەریان هەڵداوە، بۆیەلە ئێستادا، وڵاتی جۆرجیا بە دۆخێکی نائارامی سیاسی  تێپەڕ دەبێت. خۆپیشاندەران هەوڵیانداوە هەڵکوتنە سەر کۆشکی سەرۆکایەتی، ئەمەش وای لە پۆلیس کردوە گازی فرمێسکڕێژ و تەوژمی ئاو بۆ بڵاوەپێکردنیان بەکاربهێنێت. ئەم خۆپیشاندانانە هاوکاتن لەگەڵ هەڵبژاردنەکانی شارەوانی کە لە سەرانسەری وڵات بەڕێوەدەچن، و لەلایەن ئۆپۆزسیۆنەوە بایکۆت کراون و بە نایاسایی وەسف کراون.
هۆکارەکانی خۆپیشاندانەکان:
ئۆپۆزسیۆن، پارتی دەسەڵاتدار، "خەونی جۆرجی"، بە پەیڕەوکردنی سیاسەتەکانی دیکتاتۆریی و لایەنگری ڕووسیا و، دوورکەوتنەوە لە ڕۆژاوا تۆمەتبار دەکات.
دواخستنی گفتوگۆکانی چوونی جۆرجیا بۆ یەکێتی ئەوروپا بۆ ساڵی 2028، توڕەیی جەماوەریی بەرفراوانی لێکەوتووەتەوە.
هەڵبژاردنەکانی پێشووی پەرلەمان کە تۆمەتی ساختەکاریدرا پاڵ گرژییەکانی زیاتر کردووە.
کاردانەوەکان
دەیان هەزار کەس لە گۆڕەپانی ئازادی لە تبلیسی کۆبوونەتەوە، ئاڵاکانی جۆرجیا و یەکێتی ئەوروپایان بەرزکردۆتەوە، و هەوڵی "پاراستنی دیموکراسی" دەدەن.
پارتی دەسەڵاتدار سەرکەوتنی خۆی لە هەڵبژاردنەکانی شارەوانی لە هەموو شارەوانییەکان ڕاگەیاند، ئەمەش گرژییەکانی ئەوەندەی دیکە زیاد کرد.
دەسەڵاتداران بەڵێنی کاردانەوەیەکی توندیان داوە بەرامبەر بەوانەی کە وەسفیان کردوون بە تێکدەران.
دۆخی ئێستا، خۆپیشاندانەکان بەردەوامن، پێکدادانی توندیش لەنێوان خۆپیشاندەران و هێزە ئەمنییەکان هەیە.

گۆڕه‌پانی ئازادی ـ پایته‌ختی جۆرجیا

 

ئۆپۆزسیۆن داوای بەردەوامبوونی خۆپیشاندانەکان دەکات، لە کاتێکدا حکومەت خۆپیشاندەران بە پێشێلکردنی یاسا تۆمەتبار دەکات.
دۆخی جۆرجیا دابەشبوونێکی قووڵی سیاسی لەنێوان ئاراستە بەرەو ڕۆژاوا یان نزیکبوونەوە لە روسیا نیشان دەدات، ئەمەش وڵاتەکە دەخاتە دۆخێکی نائارامی سیاسی و کۆمەڵایەتییەوە.
سەرۆکی ئێستای جۆرجیا، میخائیل کاڤیلاشڤیلی، سەر بە پارتی دەسەڵاتداری "خەونی جۆرجی"یە، و لە مانگی کانونی یەکەمی 2024 لە پڕۆسەیەکی هەڵبژاردنی پڕ لەمقۆمقۆ هەڵبژێردرا کە چەندین لایەنی ئۆپۆزسیۆن بایکۆتیان کرد و بە نایاسایی وەسف کرا. 
کاڤیلاشڤیلی بە کەسایەتییەکی لایەنگری روسیا دادەنرێت ئەمەش لە کاتی دەستبەکاربوونییەوە خۆپیشاندانێکی بەرفراوانی لە وڵاتەکەدا لێکەوتووەتەوە.
سەبارەت بە شوێنی سەرۆکی وڵات، هیچ زانیارییەکی فەرمی نییە کە ئاماژە بەوە بدات لە جۆرجیا هەڵاتووە. وادیارە هێشتا لە وڵاتەکەدایە و  سەرەڕای بەردەوامبوونی خۆپیشاندانەکانی دژ بە حوکمڕانی و سیاسەتەکانی پارتی دەسەڵاتدار، ئەرکەکانی جێبەجێ دەکات.
دەربارەی جۆرجیا بزانە
- پێمباشە هەندێ زانیاری گرنگ لەسەر جۆرجیا بزانێت:
- ژمارەی دانیشتووان: بەپێی ئامارەکانی ساڵی 2023، ژمارەی دانیشتووانی جۆرجیا نزیکەی 3.7 ملیۆن کەسە.
- روبەر: ڕوبەری گشتی وڵاتی جۆرجیا نزیکەی 69,700 کیلۆمەتری چوارگۆشەیە.

سوێندخواردنی سه‌رۆكی ئێستای جۆرجیا له‌ په‌رله‌مان 2024.12.29


- داهاتی ساڵانە (بەرهەمی ناوخۆیی گشتی - GDP): داهاتی ساڵانەی جۆرجیا (GDP) لە ساڵی 2023 نزیکەی 29.7 ملیار دۆلاری ئەمریکی بووە. داهاتی تاکەکەسی (GDP per capita) نزیکەی 7,900 دۆلار بووە.
- نەتەوەکان: جۆرجیا وڵاتێکی فرەنەتەوەیە، بەڵام زۆرینەی دانیشتووانەکەی جۆرجین. نەتەوە سەرەکییەکانی دیکە کە لە جۆرجیا دەژین بریتین لە:
١- کوردی ئێزیدی، بەپێی سەرچاوە نافەرمییەکان و ئامارە کۆمەڵایەتییەکان، ژمارەی کوردی ئێزیدی لە جۆرجیا بە نزیکەی 15,000 بۆ  25,000 کەس مەزەندە دەکرێت.
جێگیربوونیان:
زۆرینەی کوردی ئێزیدی لە جۆرجیا لە تبلیسی پایتەخت جێگیرن، کە گەورەترین کۆمەڵگەی ئێزیدییە لە وڵاتەکەدا. جگە لە تبلیسی، ژمارەیەکی کەمیان لە شارۆچکە و گوندەکانی نزیک تبلیسی و هەندێک ناوچەی دیکە دەژین، بەڵام چڕبوونەوەی سەرەکییان هەر لە پایتەختە.
لە تبلیسیدا، کوردی ئێزیدی چەندین ناوەند و ڕێکخراوی کولتووری و ئایینی خۆیان هەیە، لەوانە پەرستگایەکی ئێزیدی کە یەکەمین پەرستگای لەو جۆرە بوو لە جۆرجیا و دەرەوەی کوردستان.

زۆرینەی کوردی ئێزیدی لە جۆرجیا لە تبلیسی پایتەخت جێگیرن کە گەورەترین کۆمەڵگەی ئێزیدییە لە وڵاتەکەدا

شایەنی باسە کوردی ئێزیدی دانیشتوویەکی دێرینی جۆرجیان و مێژوویەکی درێژیان لەو وڵاتەدا هەیە. مەزەندە دەکرێت جۆرجیا لە بنەڕەتدا بەشێک بووبێت لە شانشینە دێرینەکانی کوردان.
٢- ئازەربایجانییەکان: یەکێک لە گەورەترین کەمینە نەتەوەییەکانن، بەتایبەتی لە ناوچە باشوورییەکان.
٣- ئەرمەنییەکان: بەتایبەتی لە ناوچەکانی سامتسک-جاڤاخێتی دەژین.
٤- روسەکان: کەمینەیەکی دیارن، بەتایبەتی لە شارە گەورەکان.
٥ - ئۆسێتییەکان: زۆرینەی دانیشتووانی ئۆسێتیای باشوور پێکدەهێنن، کە ناوچەیەکی کێشەلەسەرە.
٦- ئابخازییەکان: کەمینەیەکی دیارن لە ناوچەی ئابخازیا، کە ناوچەیەکی کێشەلەسەرە.
٧ - یۆنانییەکان،  و نەتەوەکانی دیکە: بە ژمارەیەکی کەمتر لە بەشە جیاوازەکانی وڵاتدا دەژین.
جۆرجیا بە دەوڵەمەندی کولتووری و نەتەوەیی خۆی ناسراوە
وێنەکە: خۆپیشاندانی ئیمڕۆی جۆرجیا.

 


دوایین بابەت

زۆرترین خوێندراو

  • ڕۆژ
  • هەفتە
  • مانگ