پایەكانی دەوڵەتی قوڵ لە عێراق بریتین لە ( مالیكی- عامری- سەدر- فالح فەیاز- قەیس خەزعەلی) كە لەناو جومگە هەستیارەكانی عێراقدان و كازمی ناكرێت هەموو پایەكان لە یەك كاتدا بڕوخێنت چونكە عێراق دادەڕمێت
بەڵام ئەوەی دەتوانێت ئەم پایانە بێهێز بكات كازمی نییە بە تەنها، بەڵكو عه‌لی سیستانیە كە ئێستا بەهۆی نەخۆشیی دڵ و شەكرەوە لە هەر چركە و ساتێكدا دەكرێت خۆری ئاوا بێت.
ئەگەر سیستانی بمرێت چی ڕوودەدات..؟
مردنی سیستانی لەم دۆخەی ئێستای عێراقدا كارەساتێكی گەورەتر لە داعش دەخوڵقێنێت و عێراق دەكەوێتە ئاژاوەی سیاسی و پێكادادانی چەكداری ناوخۆییەوە كە ناوچەكە دەكات بە گۆڕەپانی شەڕ و پێكادادان، چونكە ئەوەی ئێستا باڵانسی هێزی ڕاگرتووە و كۆنترۆڵی تەقینەوەی لە دەستدایە سیستانییە، لە لایەكی دیكەوە سیستانی دیواری بەرگرییە لەوەی ئێران سیستەمی ویلایەتی فەقیهی خۆی لە عێراق بسەپێنت.
جگە لەوەی دەیان مەرجەعی سیاسی و ئاینی شیعە چاویان لە كورسی سیستانیە لە دیارترین موقتەدا سەدرە، چونكە كورسی سیستانی كورسی حوكمڕانی ڕاستەقینەی عێراقە.
كازمی دەبێت چی بكات ؟
لە ئێستادا سیاسەتی نەرم باشترین چارەسەرە تا ئەوكاتەی پایەی سوپا و هەواڵگریی و دژەتیرۆر و دەسەڵاتی دادوەریی، دەبن بە پایەی ڕاگری عێراق و ئەوكات ئەم هێزانە خۆیان هەڵدێن ( جگە لە سەدر چونكە سەدر لێزانە و توانای خۆگونجاندنی لەگەڵ بارودۆخی جیاوازدا هەیە و پێگەی جەماوەری عەقائیدیە و زۆر قوڵە).
هەر بۆیە ئەمریكا و كازمی لەوە تێگەشتوون كە پێویستە دەستوبرد بكرێت لە سەقامگیركردن و بە دامەزراوەیكردنی عێراق پێش مەرگی سیستانی، بەڵام سیستانی ڕۆژی ٢٠٢٠/٧/٢ لە نامەیەكدا بۆ كازمی هۆشداری داوە لەوەی نابێت ڕێگە بدات خوێن بڕێژرێت و دەبێت هێمنانە عێراق بگەیەنێتە كە ناری ئارامی و هاوسەنگی لە نێوان نفوزی ئێران و ئەمەریكا ڕابگرێت، چونكە گۆڕینی دۆخەكە ئارامی و پشوو درێژی پێوستە.
مەترسییە ناوخۆییەكانی بەردەم كازمی ..؟
لەسەر هەمان پرس ڕۆژی ٢٠٢٠/٧/٣ ناوەندی لێكۆڵینەوەی جیمس تاون و ناوەندی لێكۆڵینەوەی ئیمارات ڕاپۆرتێكیان بۆ وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا ئامادە كردووە لەسەر جوڵەكانی دەوڵەتی قوڵی عێراق بۆ لادانی كازمی، كە بۆ ئەمەش دەیانەوێت چەكی میلیشیاكان بۆ دژایەتی كازمی و ئەمریكا بەكاربهێنن، هاوشیوەی ساڵانی ٢٠٠٤-٢٠٠٧ بەڵام لە چوارچێوەیەكی سنوردار تردا.
لە ڕاپۆرتەكەدا ئاماژە بە مەترسی فشاركردن لە كازمی كراوە بۆ خێراكردنی گۆڕانكارییەكان، چونكە ئەمە بەریەكەوتنی ڕاستەوخۆی كازمی و میلیشیا ئێرانییەكانی لێ دەكەوێتەوە و دۆخی عێراق ئاڵۆز دەكات و ئێران جارێكی تر كۆنترۆڵی ناوەندی بڕیاڕ و دەسەڵاتی عێراق دەكات.
بۆیە پێشنیار كراوە كازمی دەستكراوە و سەرپشك بكرێت و لە ڕێگایی ڕاوێژكارە تایبەتەكانەوە ڕەنگڕێژی هەنگاوەكانی بكرێت و سیاسەتی ( داخوران و بنكۆڵكردن لە بری داڕمان) بگرێتە بەر، تاكتیكی شڵەژان و شۆكی بەردەوام و چەكی كاریزمای ڕاگەیاندن بەكاربهێنێت، بەجۆرێك هەفتانە گۆڕانكاریی بكرێت بێ وەستان و چەكی ترساندنی ڕاگەیاندن بەكاربهینێت.
لە هەمان كاتدا هەنگاو و بڕیارەكان تاقیبكرێنەوە پێش ڕاگەیاندنیان، واتە بۆ هەر هەنگاو گۆڕانكارییەك سەرەتا ڕای شەقام و كاردانەوەكان تاقیبكرێتەوە، لە ڕێگای ئاشكرا كردنیەوە لە میدیاكانەوە، كە ئەمە وادەكات ئەگەر هەڵە هەبێت پێش بڕیاردان ڕاست بكرێتەوە و توڕەی نەیاران و دژبەرانی بڕیارەكان دابەش و سارد دەكاتەوە، لە قۆناغی دووەمدا كە ڕاگەیەنرا كاردانەوە و دژایەتییەكان كەمتر دەبێتەوە چونكە بووە بە زانیاریەكی دووبارە.
هێزە نەرم و بێ كاریگەرییەكان..
هەرچی عەلاوی و حەكیم و عەبادی و هێزە سوننەكانە، ئەمانە بە هێزی نەرمی عێراق دەناسرێن كە با لە كوێوە هات لەوێوە شەن دەكەن و پێگەی قوڵیان لە ناو دامەزراوەكاندا نییە و زیاتر بۆ قەرەباڵغ كردنن و هیچی تر.
میلیشیاكانی حەشدیش جگە لە عەسائیب ئەوانی دیكە بوونیان پەیوەستە بە هێزی ئێرانەوە لە عێراق و زیاتر هێزی هەڵچوون و كارتی فشاری كاتین، لە ئەگەری بنیاتنانی پایەكانی عێراقدا دەپوكێنەوە، چونكە ئەم هێزانە بوونیان پەیوەستە بە بوونی ئاڵۆزییەوە لە عێراق.
هەرچی حیزبە كوردییەكانە هێزێكی داڕوخا و لاوازن لە ناوخۆ و لەسەر ئاستی ناوچەكە په‌راوێزخراون و توڕەیی زۆر لە شەقامدا هەیە، ئەمەش وایكردووە پشتیوانی كازمی بن و ئەم هێزانە توانایی ڕێگریان نییە لە كازمی، تەنها دەتوانن بچنە بەرەی دەوڵەتی قوڵی دژە كازمییەوە، كە چاوەڕێ ناكرێت ئەم هەنگاوەش بنێن چونكە لە سزای ئەمریكا دەترسن
لە ئێستادا بەهەمان ستراتیژی پۆڵ بریمەری ساڵی ٢٠٠٣ ڕامكردنیان ئاسانە و دەكرێت لە ڕێگەی دەستكەوتی دارایی كاتییەوە ڕازیى بكرێن، چونكە لە گۆڕانكارییەكان ئاگادار نین و پرۆژەی پەڕاوێزی p21 بژاردەی پیشنیار كراوە.
دەرئەنجام
١- هەنگاوەكانی لە دوو مانگی یەكەمی كازمی دروست بووە (P9).
٢- هەنگاوەكانی هەفتەی یەكەمی مانگی سێهەم بەپەلە بووە و كاردانەوەی خراپی هەبوو.
٣- بەپێی هەڵسەنگاندنی زیاتر لە ١١٥ پەیج و ئەكاونتی سۆشیاڵ میدیا و وەرگرتنی ڕای ٣٥٠ كەسایەتی سیاسی و ڕۆشنبیر و چاودێری سیاسی لەسەدا ٨١% ئومێدیان بە چاكسازیی كازمی هەبووە سەدا ١٤% دژی چاكسازییەكان بوون سەدا ٥% باوەڕیان بە چاكسازییەكان نەبووە.
٤- نابێت كازمی دەست بە پورەی هەنگدا بكات و سەرەتا دەبێت بە دووكەڵی ترس گێژیان بكات ئەوكات شا كان بەئاسانی دەگیرێن (P34).
٥-بڕینی سەرچاوەی دارایی میلیشیا ئێرانییەكان كاریگەری گەورەی دەبێت، لە دوای دەروازە سنورییەكان گرنگە بازگە ناوخۆییەكان بە تایبەت بازگەی پردی دیالە و عەبایچی و دەروازەی ڕۆژهەڵاتی بەغداد كۆنترۆڵ بكرێت، چونكە لە ساڵی ٢٠١٩ رۆژانە ١٠٠ هەزار دۆلار داهاتی هەبووە بۆ عەسائیبی ئەهلی حەق و حیزبوڵا و سەرایای خوراسانی
٦- ئەو میلیشیایانەی ئێستا مەترسی گەورەن بۆ سەر كازمی و ئەمریكا بریتین لە ( عەسائیب و نوجەبا- سید شوهەدا- سەرایای خوراسانی- حیزبوڵای عێراق-) كە نزیكەی ٤٥ هەزار كه‌سیان هەیە و تەنها ١١ هەزاریان چەكدارن و لە خزمەتدان.
٧- میلیشیاكانی ئیمام عەلی و بەدر هەڵوێستیان گۆڕاوە و ناچنە شەڕی ڕاستەوخۆوە و تەنها شەڕی ڕاگەیاندن دەكەن.
٨- هاوكارى ئەمەریكا و هاوپەیمانان لە ئۆپەراسیۆنی شەڕی عشدا لە دوو مانگی ڕابردوو پشتیوانی ئەمەریكا و هاوپەیمانانی لە شەقامی عێراقیدا بەهێز كردووە.
٩- لە شەقامی كوردستاندا هاوسۆزییەكی زۆر بۆ چاكسازییەكانی كازمی هەیە و ئەمەش ئاسانكاری بۆ كازمی دەكات فشاری زیاتر بۆ سەر حكومەت و حیزبە كوردییەكان بكات( ئەمە مەترسیە بۆ سەر كوردستان-ڕای كەسییە)
١٠- ڕای گشتی لە هەرێمی كوردستان پێچەوانەی خواستی یەكێتی و پارتییە، لە كۆی ٢٤٠٠ ئاكت بەڕێژەی سەدا ٦٥% هاوسۆز و پشتیوانی پرۆژەكەی ئەمریكان بۆ زیادكردنی دەسەڵاتی ناوەندیی لە هەرێمی كوردستان.
