بۆچی په‌رله‌مانتاره‌كان بێده‌نگن ؟

کۆرۆنا.. پارەی لەگیرفانی کێ نا ؟

ماڵپه‌ری پۆله‌تیك 2020.03.21 03:16 PM
1960 جار خوێندراوەتەوە

ماڵپه‌ری پۆله‌تیك

میدیایه‌كی بابه‌تیی بێلایه‌نه‌

د. فەرهاد تۆفیق
مامۆستا لە زانکۆی سلێمانی

هەواڵێک، کە بەشێک لە میدیاکان و میدیای نزیک لە سەرۆکی حکومەتەوە، بڵاوکرایەوە گرنگییەکی زۆری پێدا، ئەویش هەواڵی تێچوونی کەرەنتینەکردنی هەر هاوڵاتییەکبوو، کە بریتیبوو لە هەزار دۆلار، ئەویش لەگەرمەی گرفتی دواکەوتنی موچەدا، کە ڕەنگە بەویستی ئەوەی وەک پاساوێک بۆ دواکەوتنی موچەو پیشاندانی زیادبوونی خەرجی حکومەت خستبێتییانەڕوو، من ویستم بەچەند خاڵێک ڕەهەندەکانی ئەم هەواڵ و کارەساتە بخەمەڕوو، دبەم شێوەیە:
١. ئەوەنەی من ئاگادارم و میوانی چالاکیمان بردۆتە هۆتێلی لەهوتێلەکانی کەرەنتینە باشترین نرخی مانەوەی  شەوێک سی هەزار دینارە، نانخواردنی چاک و بەگۆشت و برنج یان خواردنی برژاوی چاکیش دە هەزار دینارە، بۆ دوو ژەمی نیوەڕۆو ئێوارە بیست هەزار دینار ئەکات، لێرەوە ئەگەر حساباتێکی ژمێریاری بۆ مانەوەی نەفەرڵک لە ئوتێلێکی خۆش و بە خواردنی خۆشیشەوە بۆ چواردە ڕۆژ بکەین (٣٠٠٠٠) هەزار مانەوە لەگەڵ (٢٠٠٠٠) نانخواردن و (٢٠٠٠) ی دلیڤەریش حساب بکەین ( کە بەدڵنیاییەوە بدرێت بەهەر چێشتخانەیک نەک کرێی گەیاندن وەرناگرێت، بەڵکو پارەیەکی زۆریش دەدات بۆ وەرگرتنی). واتە خەرجی ڕۆژێک ئەکاتە تەنیا پەنجاو دوو هەزار دینار، ئەگەر بۆ چواردە ڕۆژ حسابی بکەین ئەکات (٧٢٨٠٠٠) حەوت سەدو بیست هەشت هەزار دینار ئەکات واتە تەنیا شەش سەد دۆلار، کەچی خەرجی چواردە ڕۆژی کەرەنتینەی هەر هاوڵاتییەک (کە چوارکەس و پێنج کەس دەکرێنە ژورێکەوە) لەسەر حکومەتی هەرێم هەزار دۆلارە، بەواتە بۆ هەر هاوڵاتییەکی کەرەنتینەکراو بڕی چوارسەد دۆلار زیادە وەردەگیرێت، یان بەزیادە سەرف دەکرێت، لێرەوە ئەبێ بترسین کەلەبەر خاتری زیادکردنی کەرەنتینەکراوان و بردنی چوارسەد دۆلار بۆ خۆیان بۆهەر نەفەرێک، هەلقۆزەرەوەکان پیلان دابنێن و وا لەحکومەت بکەن زۆرترین کەس کەرەنتینە بکات، لەپێناو زیادبوونی قازانجی خۆیان.

دەبێت بترسین هەلقۆزەرەوەکان پیلان دابنێن و وا لە حکومەت بکەن زۆرترین کەس کەرەنتینە بکات لە پێناو زیادبوونی قازانجی خۆیان

٢. ئەگەر ئەمە خەرجی هاوڵاتییان بێت بە ئوتێلی خۆماڵی و خواردنی لەناوخۆ ئامادەکراو، ئەوەنە زیاد لەبودجەی حکومەت سەرفبکرێت، ئەبێ لەکڕینی ئامێرو پێداویستییە پزیشکییەکانی تری پێویست بۆ نەخۆش و خۆپارێزی کۆرۆنا، کە هیچیان لەناوخۆ دروستناکرێن و لەدەرەوە دێن چەند دۆلار زیادەیان پێ بدرێت.
٣. ناڵێم ئەرکی کاربەدەستە لەسەر حسابی دەوڵەت و حکومەت دەوڵەمەندبووەکان، یان سەرمایەداری هەڵتۆقیوو و سوودمەندبووەکان لەیاسا و سیستەمی ئیداری نادروستی هەرێمە، کە پارەکانیان ببەخشن بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی ئەم ڤایرۆسە و ڕزگارکردنی هاوڵاتیان و کوردستان، کە ئەوان بەهۆی ئەمانەوە دەوڵەمەندبوون،  وەک چۆن کەسایەتی وڵاتان و نەتەوەکانی تر دەیکەن، بەڵام ناشکرێ (لەگەڵ ڕێزم بۆ کەسایەتییە دڵسۆزو بەهەڵوێستەکان) هێندە خوێندساردو بێویژدان و خیانەتکاربن، کە هەلەکە بقۆزنەوە بۆ دووبارە ڕووتکردنەوەی حکومەت و ئیفلاسپێهێنانی و دواتر هێنانی قەیرانی دارایی و کەمکردنەوەی موچەو ...... بهێنن.
٤. ئەرکی ئەو کۆمپانیاگەورەو بچوکانەبوو، کە لەبواری تەندروستی و دەرمان و کەرەستەی تەندروستی کارییان دەکرد، پارەو هاوکاری بدەن بۆ دروستکردنی نەخۆشخانە تایبەتەکە، نەک کۆمپانیاکانی تری بواری بیناسازی و...، چونکە لە ئەنجامدا کۆمپانیاکانی بواری تەندروستی هەریەکەیان بەجۆرێک لەدۆخەکە سودمەنبووە.

پەتا و ڤایرۆسی کۆرۆنا دژی هەموو مرۆڤایەتیی و ئازیزانمانە


٥. هەموو ئەو ئەندام پەرلەمانە بەڕێزانەی، کە خۆیان بەنوێنەرو دڵسۆزی خەڵک دەزانن و شەووڕۆژ لەسەر نەوت و داهاتی هەرێم قسەدەکەن و کەناڵەکان لەبەر ئەوان بەرناکەوێ، بۆ لەسەر ئەم بابەتە نایەنەگۆ، تۆ بڵێیت ملیۆنان دۆلار تەندەرو کڕینی لە ژێرەوە ڕێکەوتنلەسەرکراو، بەهەدەر نەڕوا، ئەیبۆ بەدواداچوون ناکەن، هەر هیچ نەبێ تا موچە زەبەلاحەکەیان حەڵاڵ بکەن، یان خوانەخواستە لەلایەن خزمان و برادەرانیانەوە ئاراستەنەکراون، ئەگەرنا فەرموون بەدواداچوون بۆ ئەم کەیسە بکەن بزانن لەئوتێلە مامناوەندییەکان نرخی مانەوە چەندەو لەچێشتخانەکان خواردن بەچەندە، یان بچن  بزانن نرخی ئەو ئامێرانەی کە کڕاون بەراوردییان بکەن، بەنرخی ئەو ئامێرو کەلوپەلانەی کە کاک شاسوار بۆ خەستەخانەکەی خۆی ئامادەیکردووە، پێناچێت ڕێکەوتنی ژێربەژێری بۆ کرابێت، هەڵبەت ئەگەر ئەویش نرخی زیادەی بۆ موزایەدە نەخرابێتەسەر.
لەکۆتاییدا ئەمەوێ هەموو لایەک بەتایبەت کاربەدەست و سەرمایەدارو بازرگانەکان ڕابچڵەکێین و بزانیین پەتاو ڤایرۆسی کۆرۆنا دژی هەموو مرۆڤایەتیی و ئازیزانمانە، نەک بۆ پارە لەگیرفاننان.



دوایین بابەت

زۆرترین خوێندراو

  • ڕۆژ
  • هەفتە
  • مانگ